موضوع کمبود برق در تابستان مشکلی است که گریبان تولید کنندگان را گرفته است. به گفته مدیرعامل یکی از شرکتهای شهرک صنعتی اشتهارد، از خرداد تا نیمه شهریور، کارخانه‌های این شهرک، روزی ۷ تا ۸ ساعت و بعضا ۱۲ ساعت با قطعی برق مواجه هستند. دستگاهها به دلیل نوسانات برق و قطعی‌های بی‌برنامه و مکرر از کار افتاده اند و مواد اولیه و تولیدات به سبب قطعی‌های چندساعته فاسد شده یا از بین رفته‌اند و ادامه شاغل بودن کارگران در خطر است. مشکلاتی که چندین بار با فرماندار و مدیران صنعت برق در میان گذاشته شده و به جز وعده دادن همچنان نیاز کارخانه‌ها به برق باقی است. این در حالی است که بارها متخصصان پیشنهاد داده‌اند که دولت بخشی از تولید و تأمین برق را به بخش خصوصی بسپارد تا کمبود برق برطرف شود. از سوی دیگر شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران اعلام کرد: تاکنون ۲۱۶ هزار و ۳۸۶ دستگاه استخراج غیرمجاز رمزارز کشف و شناسایی شده است. اما پرسش اینجاست که در فصل‌های بعد هم تولید کنندگان رمزارز فعالیت خواهند داشت یا خیر؟ برنامه دولت برای تأمین برق تولید کنندگان چیست؟
تأمین برق از دو حالت خارج نیست یا باید برق تولید شود که به دلیل نبود اعتبارات و تحریم و نبود زیرساخت‌ها قادر به تولید برق نیستیم یا باید از همسایگان کشور برق خریداری شود. اما در این شرایط کشور به دلیل تعهداتش در حال صادرات برق به کشورهای همسایه است و در این میان سر تولیدکنندگان کشور بی کلاه مانده است. روز گذشته شرکت مدیریت شبکه برق ایران اعلام کرد: از آغاز عقد قراردادهای گواهی ظرفیت (بهمن ماه سال ۹۸) تاکنون ۲۵۳ معامله به حجم هزار و ۵۲۱ مگاوات انجام شده است. ارزش کل معاملات انجام شده در تالار معاملات اوراق گواهی ظرفیت بورس انرژی تاکنون ۱۸ هزار و ۲۴۴ میلیارد و ۵۵۰ میلیون ریال بوده است. حال باید پرسید که آیا این پولها به احیاء صنعت برق کمک خواهد کرد یا به جیب دلالان بورس خواهد رفت؟
۷ تا ۱۲ ساعت قطعی برق روزانه در شهرک صنعتی اشتهارد
شهرک صنعتی اشتهارد، با حدود ۲ هزار واحد تولیدی و صنعتی، گرفتار قطعی‌های برق طولانی است و شاید بتوان آن را نمونه واضحی از بی توجهی مسئولان به صنعت و تولید و بی‌تدبیری آنها نسبت به وضع بحرانی کارگران و کارفرمایان دانست. به گفته مدیرعامل یکی از شرکتهای واقع در این شهرک صنعتی، از خردادماه تا امروز که در نیمه شهریورماه قرار داریم کارخانه‌های واقع در این شهر که روزی تا ۷ ساعت با قطعی برق مواجه بوده‌اند.
عباسی، مدیر عامل شرکت سهند ریخته‌گر به ایلنا می‌گوید: شاید باور نکنید اما بعضی روزها حتی ۱۱-۱۲ ساعت برق ما رفته و خب خودتان حساب کنید با این میزان قطعی برق چه خسارت‌هایی به ما وارد شده است. حدود ۱۵۰۰ کارخانه در این شهرک صنعتی وجود دارد که مسئولان می‌توانند بیایند و وضعیتشان را ببینید. زمانی بوده که برق از ۱۱ و نیم صبح رفته و ساعت ۱۲ شب برگشته و مجددا دو نصفه شب برق قطع شده با این اوصاف ببینید جایی هم برای کار کردن باقی می‌ماند؟
برخی از کارخانه‌های واقع در این شهر که کارخانه‌های تولید دارو هستند که در شرایط شروع کرونا و بیماری تولیداتشان ضروری است اما حتی این مسئله هم باعث نشده که برنامه قطعی برق، کمی حساب شده‌تر شود. مدیر عامل شرکت سهند ریخته‌گر می‌گوید: ما هنوز متوجه نشده‌ایم چرا با شهرکی که این اندازه کارخانه مهم دارد این کار را انجام می‌دهند شهرک‌های دیگری هستند که برقشان دو روز در هفته قطع می‌شود و حداقل این قطعی روی حساب و کتاب است اما اینجا ما از اول خرداد با مشکل مواجه هستیم و کسی هم پاسخگو نیست.
مدیرعامل شرکت سهند ریخته گر می‌گوید: “تا امروز حقوق کارگران و حق بیمه آن ها را پرداخت کرده‌ام اما آنطور که باید تولید نداشته‌ام و مشتری‌های سابقم را نیز از دست داده‌ام. اگر این وضعیت ادامه پیدا کند، چاره‌ای ندارم جز آنکه کارگران را اخراج کنم. من اگر تولید نداشته باشم، نمی‌توانم دستمزد آنها را بپردازم؛ حداقل اگر اخراج شوند، بیمه بیکاری می‌گیرند. وی می‌گوید اما نمی‌دانیم مشکل دقیقا از کجاست و باید به سراغ چه کسی برویم. هم به اداره برق مراجعه کرده‌ایم و هم به فرمانداری و استانداری اما اصلا کسی توضیحی در مورد این وضعیت عجیب به ما نمی‌دهد. ما جلسات متعددی با آقای فرماندار و رئیس اداره برق استان داشتیم اما همه فقط وعده داده‌اند مثلا ده روز از ما مهلت می‌گیرند تا کارها را درست کنند اما همانطور که گفتم از اول خرداد تا به امروز وضعیت تغییر خاصی نکرده است.”
برق کجا می رود؟
شرکت مدیریت تولید، انتقال و توزيع نیروی برق ایران اعلام کرد: تاکنون ۳۱۶ هزار و ۳۸۶ دستگاه استخراج غیرمجاز رمزارز کشف و شناسایی شده است. به گزارش ایرنا بر اساس گزارش تازه شرکت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران، از ابتدای طرح برخورد با استخراج کنندگان غیرمجاز رمزارز تاکنون پنج هزار و ۳۴۲ مرکز کشف شده است که این مرکزها و دستگاههای کشف شده ۶۱۱ هزار و ۶۶۴ کیلووات، ظرفیت برق را استفاده می‌کرده‌اند. طبق این گزارش از یازدهم خرداد ماه امسال تا چهاردهم شهریور تعداد ۲ هزار و ۴۱۵ مرکز استخراج غیر مجاز رمزارز کشف شده است، همچنین در این تاریخ ۳۷ هزار و ۸۰۰ دستگاه استخراج غیرمجاز کشف شده که ظرفیت برق مصرفی آنها معادل ۸۵ هزار و ۱۳۸ کیلو وات بوده است؛ متوسط انرژی موردنیاز برای استخراج هر بیتکوین حدود ۳۰۰ مگاوات ساعت برآورد می‌شود که این انرژی به صورت متوسط معادل مصرف برق بیش از ۳۵ هزار واحد مسکونی در یک روز است. به استناد تخمين مراجع بینالمللی (Cambridge, ۲۰۲۱) در حال حاضر متوسط مصرف برق سالانه کل شبکه جهانی بیتکوین حدودا برابر ۹۶ میلیارد کیلووات ساعت برآورد می‌شود که این مقدار از مصرف سالانه برق در کشورهایی مانند بلژیک، فنلاند و اتریش بیشتر است. در صورت تامین برق مراکز استخراج رمزارز از طریق بورس انرژی یا با تعرفه صنعتی، به ازای استخراج هر بیت کوین حدود ۴۵۰ میلیون تومان یارانه حامل‌های انرژی به استخراج کنندگان تعلق می‌گیرد.
شرکت توانیر در گزارش خود میزان توان مشرف برق توسط مراکز استخراج رمزارزها در کشور در اردیبهشت ۱۴۰۰ را حدود ۲ هزار مگاوات اعلام کرد این میزان توان (با فرض استفاده در طول یک سال برابر با مجموع توان متوسط مصرفی سالانه سه کلانشهر مشهد، اصفهان و تبریز در سال ۱۳۹۹ است. همچنین این میزان از توان متوسط مصرفی سالانه استان‌هایی مانند اصفهان، خراسان های رضوی، شمالی و جنوبی، یزد، کرمان، مازندران، گیلان، آذربایجان‌های غربی و شرقی در سال ۱۳۹۶ بیشتر است. به گزارش ایرنا، صنعت ماینینگ استخراج ارزهای مجازی و مصرف برق آنها به عنوان یکی از متهمان اصلی کمبود برق در کشور معرفی شده است؛ ماینر دستگاه تولیدکننده رمزارز است، رم ارز نوعی دارایی دیجیتال است که به صورت غیرمتمرکز تولید و نگهداری می‌شود و برای استخراج رمزارزها باید محاسبات ریاضی پیچیده‌ای توسط رایانه به صورت مستمر انجام شود که مستلزم مصرف برق زیادی است. با توجه به مصرف برق بالای این مراکز، برخورد با آنها در ماههای اخیر در دستور کار قرار گرفته است.
