چکیده: یکی از بخش های اصلی هر سیستم کنترل در صنعت، نحوه نمایش اطلاعات پروسه در حال اجرا برای اپراتورها یا به اصطلاح سیستم HMI می باشد. طراحی صفحات میمیک و شماتیک HMI بر خلاف تصور عمومی یک کار بسیار تخصصی در بحث ابزاردقیق و طراحی سیستم کنترل می باشد. طراحی اصولی پنل های نمایشگر HMI باعث می شود تا بهره بردار در حال کار با آن بتواند عملکرد مناسبی داشته باشد و عکس العمل های لازم در هنگام بروز موارد مشکل ساز در سیستم را از خود نشان بدهد.
HMI که مخفف Human Machine Interface و به معنای ارتباط انسان، ماشین و کامپیوترمیباشد، در صورتی می تواند بسیار مفید باشد که به درستی پیاده سازی شود. داده های Real Time به بهره بردارهای سیستم کنترل در سطح واحد صنعتی اطلاعات مهمی را می دهند که آنها بتوانند همه چیز را به طور کامل، موثر و ایمن راه اندازی کنند. با این حال، مشکلات، زمانی بروز می کنند که HMI شروع به پس کشیدن تولید و عملیات کنترل بکند به جای آن که به بهبود آن کمک کند.
حتما بخوانید: HMI چیست؟ کاربردها + مزایا [راهنمای جامع]
اولین نکته: پرهیز از ارائه اطلاعات زیاد در یک صفحه میمیک HMI
در نگاه اول این جمله میتواند عجیب به نظر برسد، اما اجازه بدهید بیشتر بررسی کنیم. یک پنل HMI تنها باید آن اطلاعاتی را نمایش بدهد که مورد نیاز کاربر می باشد. این روزها مدل های تجاری نمایشگرهای HMI قدرت بسیار زیادی در جمع آوری، محاسبه و نمایش داده ها دارند. اما، به این معنی نیست که تمام اطلاعاتی را که در اختیار دارند، نمایش بدهند. اگر یک صفحه HMI بهم ریخته و پیچیده باشد، بهره بردار مشکلات زیادی برای تشخیص اطلاعات مورد نیاز خود برای کنترل بخش های مهم سیستم دارد و اطلاعات کم اهمیت، می تواند بهره بردار را از کار اصلی خود یعنی توجه به داده های مهم سیستم کنترل، دور کند. برای اجتناب از چنین مسئله ای راه بسیار سادهای وجود دارد: اطلاعات مورد نیاز هر بهره بردار را شناسایی و همان اطلاعات را به یک بهره بردار خاص ارائه کنید و از ارائه اطلاعات غیرضروری به بهره بردار جدا اجتناب کنید. اطلاعاتی که به بهره بردار در یک صفحه HMI (در اصطلاح صفحه میمیک یا شماتیک P&ID) ارائه می شود باید توجه او را به مشکلات خاص جلب کند و عکس العمل های او را نسبت به مشکلات سیستم کنترل بهبود ببخشد.
دومین نکته: مدیریت نحوه نمایش NOTIFICATION ها و جلوگیری از نمایش مکرر خطا ها در صفحه نمایش
یکی از هدف های یک سیستم HMI این است که بهره بردار ایمن باشد. وقتی اخطارهای زیادی توسط HMI به او داده می شود، کار تشخیص اینکه کدام یک از این اخطارها نیاز به توجه سریع دارد سخت شده و ممکن است توجه بهره بردار به یک اخطار بی اهمیت جلب شود. علاوه بر این، اگر یک اخطار یا notification بیش از حد شنیده یا دیده شود بعد از مدتی جدی گرفته نمی شود یا رویدادی که آن را تولید می کند، نادیده گرفته می شود. اما اگر تعداد اخطارها کم باشد و به موقع به بهره بردار ارائه شود باعث افزایش ایمنی سیستم کنترل میشود.
نکته سوم: یک طراحی پنل دلنشین تفاوت زیادی ایجاد میکند.
شیوه ارائه اطلاعات در یک HMI بسیار اهمیت دارد. به عنوان مثال همان اخطارهایی را که بررسی کردیم را در نظر بگیرید. با فرض برطرف شدن مشکل اخطارهای زیاد و بی جا، درصورتی که این اخطارها طراحی و گرافیک مناسبی نداشته باشند، مشکل جدیدی را به سیستم اضافه می کند. یک سیستم با رنگ های خسته کننده و تار را در نظر بگیرید که یک بهره بردار ساعات زیادی را باید آن کار کند، علاوه بر این اگر ساختار مناسب گرافیکی نیز نداشته باشد که اطلاعات نمایشی، علائم شماتیک در طراحی و نقشه های P&ID به شکلی موثر و با ظاهری مناسب در آن نمایش داده شود، تنها یک HMI داریم که اطاعاتی را نمایش می دهد و ممکن است در مواردی اصلا توجه بهره بردار را جلب نکند و بعد از مدتی طولانی بهره بردار را از کار کردن با آن خسته کند.
با در نظر گرفتن این سه مسئله و اجتناب کردن از آنها میتوان یک HMI داشت که به بهره بردار کمک کند کار خود را به شکل موثرتری انجام دهد و از بسیاری از مشکلات احتمالی جلوگیری کرد.
