چکیده: کالیبراسیون یعنی مقایسه دو دستگاه، به صورتی که یکی از دستگاه‌ها دقت معلومی دارد. کالیبراسیون و نگهداری و تعمیر یک مفهوم واحد هستند، اگرچه این دو فعالیت اغلب به صورت مجزا درنظر گرفته می‌شوند. کالیبراسیون را می‌توان به تنهایی انجام داد، تعمیرات و نگهداری را نیز همینطور، اما برای حداکثر اثربخشی، این دو می‌بایست همراه با یکدیگر انجام شوند تا تضمین شود که نتایج کالیبراسیون در روندهای تعمیرات و نگهداری درنظر گرفته می‌شوند.
کالیبراسیون و روش متداول انجام آن در صنایع و کارخانجات
کالیبراسیون یعنی مقایسه دو دستگاه، به صورتی که یکی از دستگاه‌ها دقت معلومی دارد. برای این که دقت معنای کاربردی پیدا کند، خود استاندارد باید قابلیت ردیابی به یک دستگاه مرجع ملی یا بین‌المللی داشته باشد، که به اثبات رسیده است کمترین انحراف را از مقدار واقعی مطلق دارد. از لحاظ تاریخی، کالیبراسیون تجهیزات هر یکسال یکبار در طول دوره تعطیلی کارخانه صورت می‌پذیرد. عیبی که این روش دارد آن است که تمامی تجهیزات کمی از مشخصات خود دور می‌شوند و آغاز این انحراف می‌تواند هر زمانی در طول بازه اجرایی سالانه باشد. البته، امکان کالیبره کردن منظم‌تر نیز وجود دارد اما این مستلزم پیاده‌سازی‌ها، هزینه و منبع بسیار است.
همچنین امروزه، نرم‌افزار مدیریت کالیبراسیون قادر به تحلیل داده‌های گردآوری شده کالیبراسیون و تعیین دوره مطلوب آن برای هر دستگاه است. جدا از ارائه وضعیت آماده – برای – حسابرسی برای سازگاری با تنظیمات و مقررات قانونی و تضمین ایمنی کارخانه، کالیبره کردن دستگاه‌های حیاتی بیشتر روی داده و نگهداری آن‌ها در محدوده‌های عملیاتی فشرده می‌تواند تاثیر مفیدی روی کیفیت و بازدهی داشته باشد. نرم‌افزار امروز می‌تواند نشان دهد که دوره‌های کالیبراسیون کجا می‌توانند گسترش پیدا کنند بدون آن‌که تغییری در مشخصات دستگاه پدید آید.
ارتباط کالیبراسیون با عملیات تعمیرات و نگهداری
کالیبراسیون و تعمیرات و نگهداری از تجهیزات سایت به دلایل مختلف حائز اهمیت است : ۱- تضمین این که خروجی تولید شده در مجموعه پارامترهای کیفی مشخص بدست آمده و پیرو الزامات مقرراتی است. همینطور اگر قرار باشد سیستمی اثربخش با قابلیت ردیابی بدست آید این امر اهمیت پیدا می‌کند.
کالیبراسون و تعمیرات و نگهداری یک مفهوم تکی هستند، اگرچه این دو فعالیت اغلب به صورت مجزا درنظر گرفته می‌شوند. کالیبراسیون را می‌توان به تنهایی انجام داد، تعمیرات و نگهداری نیز همینطور، اما برای حداکثر اثربخشی این دو می‌بایست همراه با یکدیگر انجام شوند تا تضمین شود که نتایج کالیبراسیون در روندهای تعمیرات و نگهداری درنظر گرفته می‌شوند.
جمع‌آوری داده ها، اصل اساسی در کالیبراسیون
برخی از مهندسین ابزار دقیق براین باورند که کالیبراسیون را نمی‌توان به درستی در خارج از آزمایشگاه کالیبراسیون پیاده کرد، جایی که امکان کنترل تاثیر دما، هوا، فشار، رطوبت وجود ندارد. هرچند، امروزه، تجهیزات کالیبراسیون فشار آزمایشگاه همچون پلتفرم PACE از GE، مورد طراحی مجدد قرار گرفته است تا با نرم‌افزار ارتباط برقرار کند، به طور اختصاصی به منظور پشتیبانی از هر دو کالیبراسیون آزمایشگاهی و میدانی توسعه داده شده است، یعنی در یک حلقه فشار کاملا یکپارچه کنترل کامل وجود دارد و کالیبراسیون ۱۰۰ درصد خودکار مبدل‌ها و فرستنده‌های فشار محقق می‌شود. این نرم‌افزار از قابلیت‌های مستندسازی برخوردار است، یعنی می‌تواند گزارشات را آماده و گواهینامه‌های کالیبراسیون از پایگاه داده خود ارائه کند، به‌صورتی که از داده‌های خوانده شده توسط دستگاه‌های تست و تجهیزات کالیبراسیون متصل بهره می‌برد. علاوه بر این، تاریخچه کالیبراسیون و تعمیرات و نگهداری همراه با پیکربندی در داخل دستگاه ذخیره شده‌اند. این بعد از هر کالیبراسیون بروز می‌شود.
تجهیزات کالیبراسیون همراه برای کاربرد در-محل به مرحله‌ای پیشرفت کرده‌اند که می‌توانند در شرایط جوی مختلف و در محدوده‌های به-خوبی تعریف شده مورد استفاده قرار گیرند. آخرین کالیبراتورهای فشرده، همچون DPI 620 از GE می‌توانند به طور همزمان سیگنال‌های الکتریکی، دمایی و فرکانسی را اندازه‌گیری کرده و منبع آن‌ها را پیدا کنند و درنهایت توان لازم حلقه را تامین نمایند. ماژول‌های ساده پیچی و ژنراتورهای Snap on می‌توانند کاربردهایی با فشارهای سنگین داشته باشند. انعطاف‌پذیری این تجهیزات نیز با پیاده‌سازی قابلیت پیکربندی و کمیسیون افزایش پیدا کرده است، به صورتی که کالیبراتور را به یک پیام‌دهنده تبدیل کرده و حاوی کتابخانه‌ای از توضیحات دستگاه HART ثبت شده برای پشتیبانی از بیش از ۱۰۰۰ حسگر می‌باشد.
نرم‌افزارهای کالیبراسیون
نرم‌افزار مدیریت کالیبراسیون به عنوان نرم‌افزار مبتنی بر PC شروع به کار کرد، به صورتی که تاریخچه و پایگاه‌داده دستگاه در یک رایانه شخصی نگهداری می‌شد و تکنسین اطلاعات مرتبط به حجم‌کاری خود را دانلود می‌نمود، کالیبراسیون‌های لازم را انجام می داد و سپس نتایج و داده‌ها را آپلود می‌کرد تا گزارشات ایجاد شده و رکوردها نگهداری شوند.
پیشرفت‌های اخیر به ایجاد کالیبراتورهای همراه، با توان سیستم کالیبراسیون مبتنی بر رایانه شخصی، ختم شده‌اند، مزایای آن‌ها این است که می‌توان انبار تجهیزات یک کارخانه را از یک دستگاه همراه در میدان مدیریت نمود. این به مهندس حوزه امکان دسترسی به اطلاعاتی همچون جزئیات دستگاه، تاریخچه کالیبراسیون، تحلیل روند و فرآیند‌های کالیبراسیون و همینطور حمایت لازم از مستندسازی بدون ارجاع به رایانه شخصی Remote یا از راه دور را می‌دهد. همینطور امکان ایجاد روندها و رکوردهای جدید دستگاه در میدان را فراهم ساخته و درعین حال می‌توان به داده های تاریخی دسترسی داشت. مستندسازی و کالیبراسیون به صورت خودکار صورت می‌پذیرد. سازگاری تنظیمی با برنامه‌ریزی روندهای کاری و کالیبراسیون‌ها و اقدامات مستندسازی بهبود یافته است. داده‌ها می‌توانند در زمان مطلوب به یک رایانه شخصی انتقال داده شوند.
ترکیب کالیبراسیون و تعمیرات و نگهداری تجهیزات ابزاردقیق
اگر داده‌های کالیبراسیون به درستی تحلیل شوند، سازگاری، بازدهی، کیفیت و ایمنی بهبود پیدا می‌کنند. هرچند، مدیریت کالیبراسیون ۱۰۰۰ دستگاه کارخانه و تحلیل داده‌ها در سطحی که مورد تایید ارزیابی روند است، کارِ ساده‌ای نیست. این کار دربرگیرنده برنامه‌ریزی، مدیریت منبع و تحلیل هزینه می‌شود، همینطور چالش ذخیره تمامی داده‌ها و مستندات و جلب رضایت یک حسابرس از کیفیت آن.
درحال حاضر مدیران معمولا از روش‌های دستی برای جمع‌آوری داده استفاده می‌کنند، ذخیره و پردازش داده توسط برنامه ترازنامه داخلی صورت پذیرفته و سپس از ابزارهای مختلف برای برنامه‌ریزی فعالیت نگهداری و تعمیرات بهره‌مند می‌شوند.
اساسا دو نوع نرم‌افزار کالیبراسیون داریم – نرم‌افزار تولید‌کنندگان کالیبراتور که به سخت‌افزار تولید‌کننده مرتبط هستند، و نرم‌افزار شرکت های نرم‌افزاری که راه‌حل‌های سخت‌افزاری ندارند. بسیاری از سازمان‌ها می‌خواهند با راه‌حل‌های کاملا یکپارچه نرم‌افزاری پیش بروند اما در یافتن زیرساخت آی‌تی یا پشتیبانی موردنیاز دچار مشکل می‌شوند. برخی از سازمان‌ها سیستم‌های مدیریت نگهداری و تعمیرات رایانه‌ای (CMMS) پیشرفته را دراختیار گرفتند، که فعالیت‌های تعمیرات و نگهداری را برنامه‌ریزی می‌کند اما ابزاری برای سازمان‌دهی منابع، تعریف روندها، جمع‌آوری و تحلیل داده ارائه نمی‌کند.
یک نرم‌افزار به‌تازگی توانسته است مدیریت کالیبراسیون و تعمیرات و نگهداری را تلفیق کرده و راهی برای بهبود جریان کاری تعمیرات و نگهداری با ارتقای سطح یکپارچگی، برنامه‌ریزی فعالیت کاری، خودکارسازی کالیبراسیون و تعمیرات و نگهداری و تصحیح انحرافات، ارائه می‌نماید. یک سیستم بدون کاغذ با امضاهای الکترونیکی برای سازگاری مقرراتی ارائه می‌کند. در همین حال نرم‌افزار ۴Sight، که می‌تواند رابط کاربری CMMS باشد، داده‌های آماده-حسابرسی مطابق با معتبرترین سیستم‌ها همچون FDA و GAMP با ابزارهای گزارش‌دهی مدیریت ۳۶۰ درجه را ارائه می‌کند.
کالیبراسیون مبتنی بر شبکه وب در صنایع وسیع
امروزه بسیاری از نرم‌افزارها می بایست روی رایانه شخصی نصب شوند، حتی اگر نصب آن‌ها مبتنی بر سرور باشد. از دیدگاه تعمیرات و نگهداری، این بدان معناست که پایگاه‌داده سرور و برنامه‌های رایانه شخصی باید نصب شده و به صورت تناوبی بروزرسانی شوند. آخرین فناوری مبتنی بر وب این امکان را به نرم‌افزار می‌دهد تا بر روی سرور شرکت نصب شده و از طریق هر دستگاهی از هرکجای جهان که متصل به اینترنت است، امکان دسترسی به آن وجود داشته باشد. در حالت ثانویه، نرم‌افزار می‌تواند توسط یک شخص ثالث به عنوان سرویسی در یک سرور خارجی میزبان شود، بنابراین نیازی به نصب نرم‌افزار و پشتیبانی آی تی در خود شرکت وجود نداشته باشد. در هر حالت، نرم‌افزار، پایگاه‌داده، بروزرسانی‌ها و … همگی به صورت خارجی مدیریت شده و شرکت هیچ سربار آی‌تی ندارد.
ابزارهای بهبود بازدهی و مدیریت منابع از جمله ویژگی‌های دیگر نرم‌افزار جدید می‌باشند. یک ماژول تحلیل بازه به کاربران امکان گزارش عملکرد دستگاه توسط تحلیل علمی داده‌های تاریخی را فراهم می‌سازد. این ابزار به مدیرانی که وظیفه افزایش بازه‌های کالیبراسیون را برعهده دارند کمک می‌کند تا به یک تصمیم آگاهانه ناشی از تحقیق بسیار دست یافته و گزارش و تحلیل سریع و بادقت ارائه کنند. به طور مشابه، شاخص‌های عملکرد کلیدی به‌صورت بی‌درنگ بروزرسانی می‌شوند تا امکان تحلیل و مقایسه عملکرد منابع در سطوح مختلف فراهم گردد. مدیریت انحراف چشم انداز تضمین می‌کند که اطلاعیه‌های عدم موفقیت کالیبراسیون با کنترل کامل و در زمان مشخص ارسال گردند تا کاربران بتوانند دلیل انحرافات را بیابندو آن را بررسی کنند و به دنبال راه‌حل باشند. سپس دنباله حسابرسی نشان می‌دهد که یک راه‌حل قوی برای مدیریت انحرافات وجود داشته و روندهای جدی برای تصحیح اقدام / اقدام پیشگیرانه در برنامه هستند.
