چکیده: کاندیشن مانیتورینگ ( Condition Monitoring) دستگاه های صنعتی در حال حاضر یک روش معمول برای جلوگیری از خرابی تجهیزات مهم و حداکثرسازی Up-Time است. کاندیشن مانیتورینگ نقشی حیاتی در یک برنامه نگهداری در کارخانجات، صنایع و بطور مشخص نیروگاه های برق ایفا می کند، در بسیاری از موارد پیاده سازی آن بدون برنامه خاصی انجام می شود، به صورتی که تجهیزاتِ اشتباه مورد هدف قرار گرفته و تاثیر چندانی روی بهره وری ندارد.
کاندیشن مانیتورینگ دستگاه ها وتجهیزات صنعتی در حال حاضر یک روش معمول برای جلوگیری از خرابی تجهیزات مهم و حداکثرسازی Up-Time است. هرچند که کارشناسان حوزه ابزاردقیق و اتوماسیون صنعتی بر این باور هستند که بیشتر مهندسین اشتباهات اساسی و هزینه برداری را در این باره مرتکب می شوند.
یک مدیریت موثر در نگهداری و تعمیرات تجهیزات بستگی به پیش بینی درست و تشخیص مشکلات کارخانه و ماشین آلات دارد. استفاده از یک روش نگهداری ناصحیح می تواند باعث اتلاف وقت، سرمایه و منابع شود و هیچ اثر مفیدی بر بهره وری و میزان آپ تایم بودن یک پمپ، کمپرسور یا در دسترس بودن ابزار و ماشین آلات ندارد. درحالی که کاندیشن مانیتورینگ نقشی حیاتی در یک برنامه نگهداری ایفا می کند، در بسیاری از موارد پیاده سازی آن بدون برنامه خاصی انجام می شود، به صورتی که تجهیزاتِ اشتباه مورد هدف قرار گرفته و تاثیر چندانی روی بهره وری ندارد.
همچنین امروزه سیستم های کاندیش مانیتورینگ پیشرفته توسط PLC ها و سخت افزارهای آنالیز وضعیت واحد های صنعتی بصورت سیستم های تجاری و آماده نیز از سوی برخی شرکت ها ارائه می شود که در صنایع با حساسیت بالا بر روی مساله آپ تایم بودن واحد ها مانند نیروگاه ها استفاده شان کاملا توجیه پذیر می باشد. هر چند که نباید از این واقعیت غافل شد که سیستم های الکترونیکی کاندیش مانیتورینگ اغلب با کاربرد های خاصی مانند سیستم های سنجش وایبریشن عرضه می شوند و بیشترین مسئولیت همواره متوجه نیروی انسانی بوده است.
چندین قانون برای تیم مهندسی نگهداری و تعمیرات وجود دارد که می توانند بر اساس کاربرد و مجموعه مهارت های داخل تیم برای اجرای برنامه کاندیشن مانیتورینگ، آن ها را دنبال کنند،. هرچند، مهمترین موارد به شرح ذیل میباشند:
۱. هرگز کاندیشن مانیتورینگ را به تنهایی استفاده نکنید
کاندیشن مانیتورینگ هرگز نباید به تنهایی به عنوان یک ابزار تجاری استفاده شود. به منظور این که بهترین عملکرد مانیتورینگ را داشته باشیم، می بایست متناسب و هماهنگ با یک استراتژی قویِ نگهداری و بازخورد تعمیر از تیم تعمیرات یا تامین کنندگان خارجی پیاده سازی شود . يك برنامه نگهداری کارآمد بايد فاكتورهاي چندگانه اي را در نظر بگيرد و فقط به روندها و فرآیندها اکتفا نکند.
۲. پول خود را صرف با ارزش ترین دارایی ها کنید
همه چیز نیاز به نظارت ندارد. کلید به دست آوردن یک آپتایم بیشتر آن است که بدانیم کدام یک از بخش های کارخانه مهم است و یک زمان بندی ارائه شود که سوابق خرابی ها یا تعمیرات و هزینه زمانی که خط تولید فعالیت نمی کند در آن ثبت شده باشد.
۳ با ماشین آلات و ساختار دستگاه خود آشنا شوید
انسان بهترین دستگاه کاندیشن مانیتورینگ است که تا کنون خلق شده است. به افرادی که روزانه از دستگاه استفاده می کنند سر بزنید و به سروصدا، بو، صدای جیر جیر، چکه کردن ها، و ضرباتی که از حالت معمول خارج هستند، توجه نمایید. هرکدام از این ها به شما کمک می کند تا ازکارافتادگی دستگاه را پیش از آن که روی دهد پیش بینی کنید. اپراتور دستگاه هر روز از دستگاه استفاده می کند و از نقاط ضعف آن مطلع است. بررسی صحت عملکرد و لاگ های سیستم های اتوماسیون صنعتی کارخانه، نیروگاه یا واحد صنعتی نیز می تواند به عنوان یک ابزار خوب در این امر موثر باشد.
۴. هیچ برنامه خاصی برای کاندیشن مانیتورینگ ایده آل وجود ندارد
این که هرچند وقت یکبار باید بر وضعیت دستگاه و ابزارها نظارت کنید به متغیرهای بسیاری بستگی دارد، از سیستم نگهداری گرفته، تا کیفیت و عمر تجهیزات و حساسیت آن ها.
۵. یک پایگاه داده ارتعاش داشته باشید
مانیتورینگ ارتعاش یا Vibration Monitoring جزء کلیدی یک سیستم کاندیشن مانیتورینگ می باشد. یک پایگاه داده ارتعاش خوب سه نوع ارتعاش را ثبت می کتد که عبارتند از : ریدینگ، روند، طیف و زمان موجی شکل. برای شروع بهتر است هر ۴ الی ۸ هفته ارتعاش بررسی شود. امروزه وایبریشن مانیتورینگ به منظور بررسی وضعیت دوران محور توربین های نیروگاهی یک نقش کلیدی در سیستم های کاندیشن مانیتورینگ نیروگاه ها ایفا می کند.
۶. اهمیت بررسی وضعیت کارکرد و شرایط محیطی پیش از راه اندازی واحد های نیروگاهی و صنعتی
همیشه دور محوطه سایت پیش از انجام ریدینگ و روشن کردن ماشین آلات قدم بزنید تا از آماده بودن شرایط کامل عملیاتی اطمینان حاصل کنید. ریدینگ دستگاه هنگامی که سرد و بدون فعالیت است با ریدینگ وقتی که برای مدتی کار کرده است و گرم شده است فرق می کند. سرعت دستگاه نیز می تواند تغییر کند و درنتیجه باعث تغییر غیرخطی دماها و ارتعاش گردد. بیس-لاینینگ سرعت و بار اجرایی یک روش فوق العاده است.
۷. توجه به CERTIFICATION تجهیزات به جای QUALIFICATION آنها
کاندیشن مانیتورینگ به طور مستمر در حال تکامل است. هر گواهی صلاحیتی عمری دارد چراکه تکنیک ها مدام درحال بروز شدن هستند. تاییدیه ها یا Certification، که هرپنج سال یکبار مستلزم بروزرسانی است، به هر گواهی صلاحیتی ترجیح داده می شود. اگر کاندیشن مانیتورینگ را به صورت داخلی انجام می دهید، می بایست مطمئن شوید که افراد کلیدی شما از روشها و فناوری های جدید مطلع بوده و از تاییدیه های مناسب برخوردارند.
۸. اگر می خواهید برون سپاری کنید، به رزومه و سابقه کاری توجه نمایید
کاندیشن مانیتورینگ مدام درحال تکامل است بنابراین بسیاری از تیم های نگهداری و تعمیرات ابزاردقیق کارهای خود را به تامین کنندگان شخص ثالث برون سپاری می کنند. دلایل منطقی برای انجام این کار وجود دارد اما حتما به رزومه توجه کنید تا مطمئن شوید که یک متخصص ابزاردقیق کار شما را انجام خواهد داد. مهندسین باید صلاحیت ISO 18436 داشته و مورد تایید نهاد آزمایش غیر-مخرب بریتانیا (BINDT) باشند.
۹. هنگام تصمیم گیری برسر انتخاب مسئول کاندیشن مانیتورینگ صرفا به دستمزد اکتفا نکنید
کاندیشن مانیتورینگ کار یک متخصص است بنابراین قیمت نباید عامل کلیدی برای کاربران تجهیزات و دستگاه باشد. معمولا، هزینه کاندیشن مانیتورینگ مبتنی بر تعداد دستگاه های موردنیاز برای مانیتورینگ ضربدر دستمزد متخصص است. متاسفانه، این نوع داده پردازی یک اشتباه رایج بوده و در آن پارامترهای کیفی آنچنان درنظر گرفته نمی شود. اغلب مسئول کاندیشن مانیتورینگ می بایست در در حوزه های یاتاقان، گیربکس، پمپ ها و موتورها متخصص باشد.
۱۰. با نگهداری خوب، می توان بروز هرگونه FAIL و خرابی های محتمل را به تاخیر انداخت
مطمئن شوید که اقدامات مناسب را برای به تاخیر انداختن هرچه بیشتر fail ها انجام می دهید، این هدف با انجام اقدامات واضحی همچون روغن کاری مناسب، گردگیری فن های خنک کاری موتور، تمیز کردن برد توزیع با دستگاه وکیوم و تمیزکاری روغن انباشته شده زیر دستگاه برای این که بتوان نشتی را مشاهده نمود می تواند انجام گیرد. برخی از افراد این را “نگهداری پیشگیرانه” می نامند در حالی که این یک اصل مشخص و واضح است.